Για τη Νέα Δημοκρατία, η πιο σημαντική επένδυση για τη χώρα είναι η επένδυση στην Παιδεία. Βασική αποστολή του εκπαιδευτικού συστήματος είναι να εξοπλίζει τους νέους με πολύτιμες γνώσεις και δεξιότητες και να δημιουργεί ευκαιρίες για εργασιακή και προσωπική ανέλιξη. Η Παιδεία αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό μηχανισμό κοινωνικής κινητικότητας. Σε μία εποχή ραγδαίων αλλαγών σε όλα τα επίπεδα, η Παιδεία αποτελεί ατμομηχανή οικονομικής ανάπτυξης και καίριο πυλώνα του παραγωγικού μοντέλου που έχει ανάγκη η χώρα για να ξεφύγει από το τέλμα. Ενός παραγωγικού μοντέλου εξωστρεφούς και καινοτόμου.
Το Νοέμβριο παρουσιάσαμε το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας για την Παιδεία, που εισάγει μια συνολική και σε βάθος μεταρρύθμιση, με θαρραλέες αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος. Μία μεταρρύθμιση που τοποθετεί στο επίκεντρο των αλλαγών τους λειτουργούς της εκπαίδευσης, τους μαθητές και φοιτητές και τους γονείς τους. Πέντε είναι οι βασικοί άξονες του προγράμματός μας και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις παρακάτω παρεμβάσεις:
Ι. Παιδεία σύγχρονη, δημιουργική και ανοικτή
Το δημόσιο σχολείο μετατρέπεται σε μια σύγχρονη και δημιουργική κυψέλη γνώσης και καινοτομίας. Προτάσσεται η καλλιέργεια ήπιων δεξιοτήτων (π.χ. δημιουργικότητα, κριτική σκέψη, επίλυση προβλημάτων, ομαδική δουλειά) και ψηφιακών δεξιοτήτων (π.χ. ψηφιακή επικοινωνία, ασφαλής χρήση διαδικτύου), αντί για την αποστήθιση και την παπαγαλία, και εμπλουτίζονται τα προγράμματα σπουδών. Αλλάζει ριζικά η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, ώστε από λύση ανάγκης για λίγους, να γίνει συνειδητή επιλογή και εργαλείο απασχόλησης για πολλούς και καθιερώνεται η δυνατότητα «άσκησης» σε επιχειρήσεις. Τα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης θα ενισχυθούν ως αναπτυξιακοί πυλώνες σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, με στόχο η Ελλάδα να αναδειχθεί σε ισχυρό περιφερειακό κέντρο εκπαίδευσης και έρευνας. Με ακριβώς αυτόν τον στόχο, η Νέα Δημοκρατία υποστηρίζει και την αναθεώρηση των παραγράφων του άρθρου 16 του Συντάγματος που αφορούν την ανώτατη εκπαίδευση, για να επιτραπεί η ίδρυση μη κρατικών και ιδιωτικών Ιδρυμάτων Ανώτατης εκπαίδευσης, τα οποία θα ιδρύονται υπό αυστηρούς όρους, και θα λειτουργούν με διαφάνεια, αξιολόγηση και λογοδοσία.
ΙΙ. Μεγαλύτερη αυτονομία στις εκπαιδευτικές μονάδες, μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς
Το δημόσιο σχολείο απελευθερώνεται από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του Υπουργείου σε επίπεδο οργανωτικό και διοικητικό, αλλά και σε επίπεδο παιδαγωγικό. Ο εκπαιδευτικός αποκτά μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας, προκειμένου να εμπλουτίζει τις μεθόδους και τα μέσα διδασκαλίας, αλλά και να διαμορφώνει εκπαιδευτικές δραστηριότητες με βάση τις ανάγκες των μαθητών.
Τα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης γίνονται πραγματικά αυτόνομα και αυτοδιοικούμενα. Καθιερώνεται ανώτατο χρονικό όριο ολοκλήρωσης των προπτυχιακών σπουδών στα ν+2 έτη, πλην εξαιρέσεων, και τα Ιδρύματα συνδιαμορφώνουν τη βάση εισαγωγής στις Σχολές, αλλά και εισηγούνται τον αριθμό των εισακτέων.
ΙΙΙ. Εκπαιδευτικό σύστημα που δημιουργεί ίσες δυνατότητες και περισσότερες ευκαιρίες για όλους
Ενισχύεται η προσχολική αγωγή και εκπαίδευση, με την εγγύηση ότι κανένα παιδί δεν θα βρεθεί εκτός παιδικού σταθμού, και η δίχρονη προσχολική εκπαίδευση. Ένα Πρότυπο και ένα Πειραματικό σχολείο δημιουργείται σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα της χώρας. Αντίστοιχα, ιδρύονται και Πρότυπα Επαγγελματικά Λύκεια σε αντιπροσωπευτικές περιοχές, τα οποία θα συνεργάζονται με επιχειρήσεις του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Όλοι οι μαθητές αποκτούν πιστοποιητικό βασικών γνώσεων Πληροφορικής, ενώ μέσα στα σχολεία θα διενεργούνται εξετάσεις για την απόκτηση Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας.
IV. Δημιουργία και μετάδοση της γνώσης σε ένα ασφαλές περιβάλλον
Το αίσθημα ασφάλειας θα εμπεδωθεί για μαθητές και γονείς, με ενίσχυση των μέτρων προστασίας στα σχολεία και τον περιβάλλοντα χώρο. Ιδιαίτερη έμφαση θα δίνεται επίσης στην πρόληψη και αντιμετώπιση του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο. Το άσυλο θα καταργηθεί. Καθιερώνεται η αυτεπάγγελτη επέμβαση των δημοσίων αρχών για κάθε αξιόποινη πράξη που λαμβάνει χώρα στα Ιδρύματα, και θα αποδίδονται πειθαρχικές ευθύνες όταν οι Πρυτανικές Αρχές δεν ενημερώνουν έγκαιρα τα αρμόδια δημόσια όργανα για παραβατικές πράξεις.
V. Αξιολόγηση σε όλα τα επίπεδα και διάδοση των καλύτερων πρακτικών
Καθιερώνεται η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τους γονείς με τη χρήση ηλεκτρονικών ερωτηματολογίων, και η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, οι οποίοι σήμερα κρατάνε τη δημόσια εκπαίδευση και το δημόσιο σχολείο όρθιο. Ο στόχος της αξιολόγησης είναι η διαρκής βελτίωση και η επιβράβευση της προσπάθειας, και για αυτό θα συνδέεται με τη διαδικασία επιμόρφωσης και συνεχιζόμενης κατάρτισης, για συνολική βελτίωση του εκπαιδευτικού δυναμικού.
Στην Ανώτατη Εκπαίδευση, η Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (Α.ΔΙ.Π) καθιερώνεται ως ο βασικός θεσμός αξιολόγησης των προγραμμάτων σπουδών, των διδασκόντων και των Ιδρυμάτων. Η κρατική χρηματοδότηση προς τα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης θα γίνεται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και δεικτών, και θα συνδέεται με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης. Επιπλέον, ο Ακαδημαϊκός Χάρτης της χώρας (π.χ. συγχωνεύσεις/ενοποιήσεις Πανεπιστημίων-ΤΕΙ) θα προκύπτει λαμβάνοντας υπ’ όψιν και την αξιολόγηση της Α.ΔΙ.Π. και στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων.
Η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας προτάσσει το τρίπτυχο αριστεία – αξιοκρατία – αξιολόγηση και ανταποκρίνεται στις ανάγκες ενός σύγχρονου εκπαιδευτικού συστήματος για τη νέα γενιά, που συνιστά το μέλλον της χώρας μας.
*Η Νίκη Κ. Κεραμέως είναι Βουλευτής Επικρατείας, Τομεάρχης Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων της Νέας Δημοκρατίας, δικηγόρος.